Poultry farming: स्वयंरोजगारापेक्षा चांगली नोकरी नाही कुक्कुट पालन   हे भारतातील सर्वात मोठे स्वयंरोजगार उपलब्ध  आहे. अंडी आणि कोंबडीच्या मौसाची मागणी भारतात खूप वेगाने वाढत चालली आहे. पटकन पैसे कमवण्याचे आणि मोटे स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी स्वयंरोजगारासाठी कुक्कुट पालन  हा सर्वोत्तम पर्याय आहे असून बेरोजगार तरुणांसाठी एक चांगला रोजगार या माध्यमातून सुरू करण्याची संधी त्यांना हमखास मिळणार आहे. त्यासाठी तरुणांची इच्छाशक्ती खूप महत्त्वाची आहे. उच्च शिक्षण घेऊनही अनेक तरुणांना नोकरी मिळत नाही नकली साठी ते वर्षानुवर्ष धावपळ करत असतात ही धावपळ थांबून एका जागेवर त्यांना या कुकुट पालन च्या माध्यमातून घरबसल्या एक चांगला उद्योग व्यवसाय सुरू करण्याची संधी प्राप्त झालेली आहे. आपण कमी खर्चात जास्त नफा कमवू शकता हमकास.Poultry farming

फक्त थोडे ज्ञान आणि थोडे भांडवल ह्माकास  यासाठी खर्च करण्याची गरज आहे. कुक्कुट पालनचा व्यवसाय अगदी कमी जागेतही सुरू करता येऊ शकतो . सरकारी योजना तुम्हाला कुक्कुट पालन सुरू करण्यासाठी कर्ज आणि प्रशिक्षण देखील देतात त्याची माहिती घ्या. तुम्हाला पोल्ट्री फार्म सुरू करण्याचा खर्च आणि त्याचे तंत्र आणि कमाई याबद्दल माहितीसाठी काही गोष्टी समजून घेणे देखील महत्वाचा भाग आहे. कुक्कुटपालन म्हणजे काय कुक्कुटपालन हा एक व्यवसाय आहे ज्यामध्ये आपण जमिनीवर कोंबडीपालन करतो आणि पेसे कमू शकतो.

जेणेकरून आपण कोंबडीची अंडी आणि कोंबडी विकू शकू, यात आपल्याला फक्त कोंबडीची बाळं वाढवावी लागतील आणि त्यानंतर आपण कोंबडीची अंडी आणि कोंबडी बाजारात किवा घरगुती विकू शकतो. मांसासाठी पाळल्या जाणाऱ्या कोंबड्यांना ब्रॉयलर म्हणतात अंड्यांसाठी कोंबडीही मोठी  वाढवली जाते. एक कोंबडी एका वर्षात सरासरी १९०  ते २७५  अंडी घालते. उबवलेली पिल्ले 5 ते 6 महिन्यांच्या वयात, सुमारे 3.३  वर्षे अंडी घालण्यास सुरुवात करते.

कोणत्या स्तरावर आणि किती कोंबडी पाळायची आहे त्यानुसार तुम्हाला जमिनीची व्यवस्था चागली  करावी लागेल. तसे एका कोंबडीसाठी 1 ते 2.६  चौरस फूट जमीन पुरेशी आहे, जर यापेक्षा कमी असेल तर कोंबड्यांना अडचणी येऊ शकतात, नंतर जर तुम्ही १६०  कोंबडी वाढवली तर तुम्हाला १६०  ते २००  फूट जमीन लागेल. लक्षात ठेवा की जेव्हा तुम्ही एखादे ठिकाण शेड बनवण्यासाठी निवडता, तेव्हा ही जागा स्वच्छ  मोकळी,फ्रीश असावी. जागा मोकळी आणि  सुरक्षित असावी. खुली जागा आवश्यक आहे कारण कोंबड्यांना त्यातून मोकळी हवा मिळत राहील आणि भविष्यात त्या अनेक रोगांपासूनही सुरक्षित राहतील याची काळजी घेणे.

कोंबड्यांचे प्रकार ठरवा

कुक्कुटपालन व्यवसायात, आपण कोणत्या प्रकारचे कुक्कुटपालन पक्षी  वाढवू इच्छिता हे आधी ठरवावे लागेल. कोंबडीचे तीन प्रकार आहेत कोणत्या लेयरमध्ये चिकन, ब्रॉयलर चिकन आणि देशी चिकन यांचा समावेश केला आहे.

अंडी मिळवण्यासाठी लेयर कोंबडीचा वापर जास्त  केला जातो. वयाच्या ४-४.५   महिन्यांनंतर ते अंडी घालू लागते. यानंतर ते सुमारे 1 वर्षापर्यंत चागली  अंडी घालते. त्यानंतर, जेव्हा त्यांचे वय सुमारे १७  महिने असते, तेव्हा ते मांस विकले जातात.

दुसरा ब्रॉयलर चिकन आहे, ते मुख्यतः मांस म्हणून खूप  वापरले जातात. ते इतर प्रकारच्या पोल्ट्रीच्या तुलनेत वेगाने वाढतात, जे त्यांना मांस म्हणून वापरण्यासाठी सर्वोत्तम चागले बनवते. शेवटचे देशी कोंबडी आहे, ते अंडी आणि मांस दोन्ही मिळवण्यासाठी वापरले जातात आणि ती शकतो खेड्यामध्ये जास्त पेदास आहे.

तुम्हाला कोणत्या प्रकारचे चिकन चागले वाढवायचे  आहे ते ठरवा त्यानुसार तुम्हाला पिल्ले विकत घ्यावी लागतील.

पिल्ले कोठे मिळवायची

 कोंबडीचे स्थान आणि प्रकार निवडला गेला असेल तर आता पिल्ले आणण्याची वेळ पहा . कुक्कुटपालनात पिल्ले खूप महत्वाची आहेत, त्यांच्याशिवाय हा व्यवसाय शक्य होणे नाही. म्हणून, तुम्ही त्यांना जिथून आणता, तिथे त्यांना आजार होणार नाही याची काळजी घ्या कारण जर ते आजारी पडले तर तुमच्या बाकीच्या पिलांवरही परिणाम होऊ शकतो आणि ते सुद्धा आजारी पडू शकतात नुकसान तुमचे होएल. म्हणून, एका माहितीच्या माणसाकडून  तज्ञाच्या मदतीने, पिल्ले येथे आणा.

बहुतेक पिल्लांची किंमत सुमारे 25 ते 35 रुपये असते, तुम्ही 100 पिल्ले 3000 ते 3500 रुपयांना खरेदी करू शकता. आता तुमच्याकडे व्यवसायासाठी जमीन आहे आणि तुमच्याकडे पिल्लेही आहेत, म्हणून आता त्यांच्यासाठी खाद्य ची  व्यवस्था करण्याची वेळ आली आहे. त्यामुळे तुम्ही कोंबड्यांना अनेक प्रकारचे कोणतेही खाद्य देऊ शकता. परंतु जर तुम्हाला तुमच्या पिलांमध्ये अधिक वाढ पाहायची असेल माहिती अधिक घेऊन तर तुम्ही त्यांना फ्लेक्ससीड, कॉर्न वगैरे खाण्यासाठी देऊ शकता.

हे दोन्ही अतिशय पौष्टिक व उत्तम प्रकारचे आहेत आणि वाढीस मदत करतात. या व्यतिरिक्त, तुम्हाला कोंबड्यांसाठी पाण्याची व्यवस्था करणे खूप गरजेचे आहे .लक्षात ठेवा की पाणी स्वच्छ असले पाहिजे आणि पाण्याचे भांडे वेळोवेळी स्वच्छ केले पाहिजे त्यात कुटेही घाण नसावी. झोपतानी  कोंबडी आणि पिलांना आहार द्या. जर नीट खायला दिले तर एका पिल्लाला 1 किलो वजनासाठी सुमारे ३७  ते ५८  दिवस लागू शकतात. या व्यवसायात पिलांचे वजन खूप महत्वाचे आहे, म्हणून खाण्याकडे लक्ष द्या वजन चागले ठेवा. तुम्ही तुमच्या कुक्कुटपालन व्यवसायासाठी कोंबडीची निवड केली त्यांनंतर आता पुढची पायरी, जोपर्यंत तुमची कोंबडी बाजारातील आकाराची होते आणि चागला मार्केट तयार होत.

या ३२ -४६  दिवसात तुमचे कर्तव्य आहे कोंबडी किंवा अंडी विकण्यासाठी बाजार शोधणे. सर्वप्रथम तुमच्या स्थानिक बाजाराला लक्ष्य करा फासुणूक टाळा. कारण जर तुमचे उत्पादन स्थानिक बाजारात विकले गेले तरच वाहतूक खर्च अतिशय कमी होतो. आणि तुम्ही तुमचे उत्पादन सहजपणे ग्राहकापर्यंत सुरक्षितपणे स्वच्छ पोहोचवू शकता.सर्वप्रथम, आपल्या आजूबाजूच्या बाजारपेठांमध्ये मांस किंवा अंड्यांचा वापर  मागणी जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.

जेव्हा तुम्हाला तुमच्या जवळच्या बाजारात मांस किंवा अंड्यांचा वापर मागणी  कळेल. त्यानंतर तुमच्यासाठी हे जाणून घेणे महत्वाचे आहे की लोक बहुतेक मांस किंवा अंडी कोठून खरेदी करतात ते पाहावे. मला वाटते की मांसासाठी तुम्ही तुमचे भावी ग्राहक म्हणून स्थानिक मांसाची दुकाने आणि हॉटेल पाहू शकता हा खूप चागला पर्याय आहे. आणि आपल्या सर्वांना माहित आहे की लोक किराणा दुकानातून अंडी देखील खरेदी  कोतेही करतात .

कुक्कुटपालनाची शेवटची पायरी म्हणजे आपला माल बाजारात आदळ आपट न करता  पाठवणे. जर तुम्ही अंडी विकत असाल तर तुम्हाला त्यांच्यासाठी ६ ते ७  रुपये मिळू शकतात, तर जर तुम्ही चिकन विकले तर तुम्हाला त्याच्या वजनानुसार पैसे मिळू शकतात कारण तुम्ही सहजपणे प्रति 1 किलो सुमारे 75 ते 80 रुपये कमवू शकता कमी जास्त होत असतात बाजार पाहून विकावे .आणि जेव्हा त्यांच्या लग्नासारखा सुरु  हंगाम, हिवाळा इ. नंतर तुम्हाला १००  ते १५०  रुपये किंवा कदाचित त्यापेक्षा जास्त मिळू शकतात. म्हणूनच, चांगल्या कोंबडीसाठी अन्न खूप महत्वाचे आहे, तरच आपण अधिक फायदे मिळवू शकाल आणि माल विकू शकता.

कुक्कुट पालनातून उत्पन्न

कोणताही स्वयंरोजगार सुरू करण्यापूर्वी, त्यातील खर्च आणि फायद्यांविषयी जाणून घेणे खूप  महत्त्वाचे आहे. अंडी आणि ब्रॉयलर मांस त्याची मागणी हि सगळ्या ऋतू वर्षभर राहते. अशा परिस्थितीत हा व्यवसाय सर्वात फायदेशीर आणि किमती  व्यवसाय आहे.

पिल्लू ४.५  महिन्यांत अंडी घालते. प्रत्येक अंड्याची किंमत ५-६ पैसे असून बाजारात एका अंड्याची घाऊक किंमत 4.70 रुपये आहे. प्रत्येक अंड्यात सुमारे दीड रुपयांचा नफा आहे, जर या प्रकारे पाहिले तर 10000 लेयर बर्डचे रूप सुरू केल्यास आणि फॉर्म सुरू केल्याच्या 4 महिन्यांनंतर दररोज ₹ 15000 चा फायदा नफा  सुरू होईल.

पोल्ट्री फार्मचा खर्च

पोल्ट्री फार्म  एकदम लहान प्रमाणापासून मोठ्या प्रमाणावर उभारता येतो. जर तुम्हाला लहान प्रमाणात पोल्ट्री फार्म सुरू करायचा असेल, तर त्यासाठी 50,000 रुपयांपासून ते १.४  लाख रुपये खर्च येतो. तुम्ही थोड्या दिवसात  हळूहळू पोल्ट्री फार्मचा व्यवसाय वाढवू शकता.

उत्पन्नासह गुंतवणूक करून, आपण आपला व्यवसाय वाढवू शकता आणि अधिक आदिक  नफा कमवू शकता. मध्यम आकाराचे पोल्ट्री फार्म उघडण्यासाठी २  ते 3३ लाख रुपये खर्च येतो. सर्वाधिक सहकारी व्याजाचे कर्ज जिल्हा सहकारी बँक आणि सरकारी बँकेकडून रोजगारासाठी सहज उपलब्ध होत आहे. कुक्कुटपालनासाठी बँकेकडून कर्ज –नाबार्डचे पूर्ण नाव नॅशनल बँक फॉर अॅग्रीकल्चर अँड रुरल डेव्हलपमेंट ट्री फार्म उघडण्यासाठी 75% कर्ज देत आहे याचा फायदा घावा.

आपल्याकडे प्रशिक्षण आणि योग्य योजना असणे आवश्यक माहिती घेणे. सरकारी संस्था तुम्हाला सर्वत्र मदत करतील  अनेक बँका कुक्कुटपालनासाठी स्वस्त दरात कर्जही देतात त्याचीही माहिती करून घेणे तुम्ही येथून सहज अनुदानित कर्ज मिळवू शकता. यासाठी तुम्हाला ड्रायव्हिंग लायसन्स आधार कार्ड इतर सारखा आयडी पुरावा दाखवावा लागेल. व्यवसाय योजना ज्यामध्ये स्थान आणि प्रशिक्षण नमूद करावे लागेल सर्व माहिती हि पुरवावी लागती . कुक्कुटपालनाशी संबंधित कर्ज जवळजवळ प्रत्येक बँकेत उपलब्ध आहे, ते कृषी स्वयंरोजगार अंतर्गत येते आपल्या जवळच्या बँकेत चौकशी हि करावी.Poultry farming

कुक्कुट पालन व्यवसायाचे फायदे:

इतर अनेक बेरोजगार लोकांना पोल्ट्री फार्ममधून वेगवेगळ्या प्रकारचे काम मिळते रोजगार उपलब्ध होऊ शकतो.

भारतात जवळजवळ सर्व प्रकारच्या दुग्धव्यवसाय आणि कुक्कुटपालन उत्पादने मोठ्या प्रमाणात वापरली जातात, त्यामुळे त्यात नफ्याची मोठी अपेक्षा निर्माण होत असते.

देशात सध्या कुक्कुटपालन आणि दुग्धव्यवसाय फार पद्धतशीरपणे होत नाही त्याकडे लक्ष देणाचे काम करावे. म्हणून, सरकार त्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी विविध सुविधा आणि 0% व्याज दराणे  देत आहे.

हा असा व्यवसाय आहे, जो चांगला चालवला तर एका वेळी सरकारी कर्ज फेडून चांगल्या कुक्कुटपालनाचा मालक बनू शकतो व उदोग पती हि बनू शकतो.

हे हि वाचा : मागील 150 वर्षांपासूनचे जमिनीचे सर्व जुने सातबारा फेरफार नोंदी पहा तुमच्या मोबाईलवर

शेतकरी सरकारी योजना व महत्त्वाच्या माहितीसाठी Whatsapp ग्रुपला जॉईन व्हा