जमीन
lemon:लिंबू लागवडी साठी मध्यम काळी, हलकी, मुरमाड, पाण्याचा उत्तम निचरा होणारी, ६.६ -८.१ सामू, चुनखडी विरहीत, क्षारांचे प्रमाण ०.१% पेक्षा कमी व चुन्याचे प्रमाण ७-८% पेक्षा कमी असलेली जमीन लिंबू लागवडी साठी लागवडीस योग्य मानली जाते आहे.
सुधारित जाती
साई शरबती, फुले शरबती तसा अनेक जाती आहेत.
लागवडीचे अंतर
६ X ६ मीटर, खड्डयाचे आकारमान १ X १ X १ मीटर घ्यावे.
उत्पादन –
७५ ते १२५ किलो/ झाड (५ वर्षावरील झाड)देत असते.
पाणी व्यवस्थापन
चार वर्षानंतर झाडांना दुहेरी अळी (डबल रिंग) पध्दतीने जमिनीच्या मगदुराप्रमाणे उन्हाळ्यात १०-१२ दिवसांनी तर हिवाळ्यात अंतराने पाणी दिले पाहिजे.
आंतरपीक
सुरुवातीच्या ४-५ वर्षापर्यत पट्टा पध्दतीने मूग, चवळी, भुईमूग, उडीद, श्रावण घेवडा, कांदा, लसूण, कोबी, हरभरा, मेथी दोन ओळीतील मोकळ्या जागेत आंतरपिक घेतल्यास चागले राहते.
बहार व्यवस्थापन
कागदी लिंबूच्या हस्त बहारातील अधिक उत्पादनासाठी पावसाळा सुरुवातीला जून महिन्यात जिब्रेलिक अॅसीड (जी.अे.३) १० पी.पी.एम.सप्टेंबरमध्ये सायकोलीन १०००-१०५० पी.पी.एम. संजिवकाची व ऑक्टोबर महिन्यात १-१.५ टक्का पोटॅशिअम नायट्रेट द्रावणाची फवारणी करावी.lemon
तण व्यवस्थापन
ग्लायफोसेट (ग्लायसेल) १००-११० मि.लि + १००-११० ग्रॅम युरिया १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून तणांचा प्रादुर्भाव दिसून आल्यावर फवारणी करावी, त्यानंतरच्या दोन फवारणी तणांची पुर्नउगवण ३०-३५ % आढळून आल्यानंतर कराव्यात.
कीड व रोग नियंत्रण
पाने पोखरणारी अळी – अबामेफ्टीन ४-५ मि.ली किंवा नोहॅलूरॉन ५-६ मि.ली किंवा इमीडॅक्लोप्रीड २.५-३ मि.लि. किंवा थायडीकार्ब १०-१२ ग्रॅम १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
पाने खाणारी अळी – क्किनॉलफॉस २०-२५ मि.लि. १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
काळी माशी – अॅसेफेट १५-२० ग्रॅम किंवा ट्रायझोफॉस २० मिली १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
सिल्ला, मावा – अबामेक्टीन ४-५ मि.ली किंवा पोरपगाईट १० मि.ली १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
पिठ्या ढेकूण – क्लोरपायरीफॉस २५-३० मि.लि किंवा डायमिथोएट १५ मि.लि १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
लाल कोळी – अबामेक्टीन ४-५ मि.लि किंवा पोपरगाईट १०.मि.लि १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
कॅकर/खै-या – रोगग्रस्त फांद्यांची छाटणी करावी, छाटलेल्या ठिकाणी बोर्डो पेस्ट लावावे, पावसाळ्यातील महिन्यात स्ट्रेप्टोसायक्लीन १ ग्रॅम + कॉपर ऑक्सीक्लोराईड ३०-३५ ग्रॅम १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून ३-४ फवारणी कराव्यात. किंवा जून महिन्यातील छाटणीनंतर कॉपर ऑक्सीक्लोराईड ( ३०-३५ ग्रॅम १०-१२ लि.पाणी) ची एक फवारणी नंतर २८-३० दिवसाच्या अंतराने बोर्डो मिश्रण ( १ कि.मोरचूद + १ कि. चुना + १००-१२० लि.पाणी) च्या दोन फवारण्या व नंतर निंबोळी अर्क च्या दोन फवारण्या ( ५०० ग्रॅम १०-१२ लि.पाणी) कराव्यात.
ट्रिस्टेझा – मावा या रोगवाहक किडींचे आंबा बहार, मृग बहार व हस्त बहारातील नवीन पालवीचे आंतरप्रवाही किटकनाशक वापरून रोगाचा प्रसार नियंत्रित ठेवण्यात यावे.
पायकूज व डिंक्या – पावसाळ्यापुर्वी फोसेटाईल अल (३० ग्रॅम १०-१२ लि.पाणी) ची फवारणी करावी आणि झाडाच्या खोडास ७०-९० सें.मी. उंचीपर्यत पावसाळ्यानंतर बोर्डो पेस्ट लावण्यात यावी. किंवा मेटॅलॅक्झिल अधिक मॅकोझेब हे संयुक्त बुरशीनाशक २० ग्रॅम प्रति १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून खोडाशेजारील मातीत एक महिन्याच्या अंतराने दोनदा ओलेचिंब किंवा ड्रेंचिग करावी.
शेंडे मर – पावसाळ्याआधी व नंतर रोगग्रस्त फांद्या कात्रीने छाटून त्या ठिकाणी बोर्डो पेस्ट लावण्यात यावी. कार्बनडेझिम १० ग्रॅम किंवा मॅन्कोझेब २० ग्रॅम किंवा कॉपर ऑक्सीक्लोराईड ३० ग्रॅम १०-१२ लिटर पाण्यात मिसळून वर्षातून ३-४ फवारण्या कराव्यात.
3 thoughts on “lemon: लिंबू लागवडी विषयी माहिती 2022”